Czym usuwać trwałe plamy tłuszczu?

Zachowanie czystości jest jednym z najważniejszych zadań dla wszystkich podmiotów prowadzących działalność gospodarczą niezależnie od branży, w której działają, choć w wielu z nich ma to szczególnie duże znaczenie. Największą wagę do systematycznego i dokładnego sprzątania przywiązuje się w firmach związanych z produkcją i przetwarzaniem żywności, a także przy jej sprzedaży.

Właściwe warunki muszą być też zachowane we wszystkich placówkach gastronomicznych od eleganckich restauracji po bary szybkiej obsługi czy stołówki, zarówno z uwagi na obowiązujące przepisy dotyczące systemu HACCP, jak i na fakt, że większość potencjalnych klientów przywiązuje do związanych z tym kwestii duże znaczenie. Konieczność korzystania z odpowiednich środków czyszczących umożliwiających pozbywanie się zabrudzeń będzie jednak ważna także dla obiektów handlowych, zajmujących się obsługą ruchu turystycznego oraz działalnością sportową. Przyjrzyjmy się, jakie zabrudzenia sprawiają najwięcej kłopotu i zobaczmy, za pomocą jakich mechanizmów możemy się ich pozbywać.

 

 Jakie zabrudzenia mogą sprawiać najwięcej problemów?

Rodzaj najczęściej występujących zabrudzeń zależy od rodzaju powierzchni oraz specyfiki konkretnego obiektu. Do najczęściej spotykanych rodzajów zanieczyszczeń należą różnego rodzaju substancje naturalne w postaci gromadzącego się kurzu, drobnych pyłków zawieszonych w powietrzu, a także w zależności od lokalizacji i warunków panujących na zewnątrz błoto, roztopiony śnieg i drobiny piachu. Zabrudzenia tego rodzaju stosunkowo łatwo usuwać klasycznymi metodami mechanicznymi – za pomocą mioteł, mopów i środków myjących oraz odkurzaczy, także piorących, jeśli zabrudzeniu uległy ułożone na podłodze tkaniny – wykładziny dywanowe, chodniki lub dywany.

Nieco większym wyzwaniem są zabrudzenia powodowane przez różnego rodzaju środki chemiczne – są to zwykle kosmetyki, rozcieńczone chemikalia, np. kapiące z instalacji czy uszkodzonych urządzeń. W tym przypadku sposób postępowania zależy zarówno od środka, który spowodował zabrudzenie, jak i rodzaju powierzchni. W przypadku niektórych miejsc najlepszym rozwiązaniem będzie zastosowanie typowej myjki ciśnieniowej, w innych konieczny będzie odkurzacz piorący, a niekiedy nawet skorzystanie z usług pralni chemicznej.

Zanieczyszczeniami, które sprawiają szczególnie dużo kłopotu, są jednak tłuszcze. Chodzi tu zarówno o substancje naturalne – tłuszcz pochodzący z produktów żywnościowych, np. rozpryskujący się podczas smażenia olej czy upadające na obicie mebli lub wykładzinę dywanową masło – jak i wszelkiego rodzaju smary czy oleje. W takich przypadkach najlepszym rozwiązaniem jest użycie detergentu o działaniu adekwatnym do wielości i typu zabrudzenia oraz zabrudzonej powierzchni. Przy bardziej wymagających materiałach niezbędne będzie stosowanie delikatnych środków myjących lub piorących, przy poważnych zabrudzeniach potrzebne będą silne detergenty wspomagane obfitym spłukiwaniem, a także mechanicznym tarciem.

 

Jak działają detergenty?

Detergenty to środki, które pozwalają na działanie powierzchniowo czynne, zmniejszające napięcie powierzchniowe i tym samym ułatwiające zwilżanie. Wśród nich można znaleźć takie, które są przeznaczone do radzenia sobie z zabrudzeniami różnych powierzchni i materiałów. Detergenty zawierają proszki do prania, płyny do mycia podłóg, okien, zmywania naczyń, a także czyszczenia i dezynfekcji urządzeń sanitarnych.

Preparaty wykorzystywane do usuwania tłuszczu są substancjami zawierającymi związki o właściwościach amfifilowych. Oznacza to, że mogą się one rozpuszczać się wodzie (substancje hydrofilowe) oraz w związkach zawierających tłuszcz (substancje lipofilowe) różnego pochodzenia.

Właściwości lipofilowe środków czyszczących sprawiają, że ich cząsteczki mogą przedostawać się do wnętrza zabrudzeń składających się z tłuszczu w różnych postaciach, a w ten sposób także je rozbijać. Dzięki takim działaniom detergenty mogą odrywać fragmenty zabrudzenia. Detergenty mają także zdolność do wytwarzania piany, która tworzy tzw. micele, zamykając zarówno cząsteczki powietrza, jak i tłuszczu, tym samym zapobiegając ich ponownemu osadzaniu się na czyszczonej powierzchni. Zamknięte w micelach cząstki tłuszczu łatwo wydostają się na wierzch również za sprawą uwięzionego w nich powietrza. W efekcie działania detergentu tworzy się rodzaj zawiesiny, którą można usunąć przy użyciu wody.

Ważnym mechanizmem ułatwiającym usuwanie tłustych plam jest także działanie zmniejszające napięcie powierzchniowe wody. Oznacza to zapobieganie tworzeniu się dużych kropli i ułatwia rozpływanie się wody po powierzchni. Dzięki temu woda jest w stanie dotrzeć do szczelin powstałych w strukturze zabrudzenia i tym łatwiej je oderwać czy wypłukać. Warto pamiętać, że działaniu środków czyszczących sprzyja zarówno mechaniczne rozbijanie zabrudzenia, jak i zwiększanie ilości przepływającej wody, a więc jej ciśnienie. Znaczenie ma też temperatura – cieplejsza woda będzie znacznie bardziej skuteczna niż chłodna.

Działanie detergentów w środkach myjących jest też zwykle potęgowane przez preparaty zawierające enzymy, które rozkładają tłuszcze na drodze prostych reakcji chemicznych. Ważna będzie także zmiana pH na bardziej zasadowe, co sprzyja powstawaniu większej ilości piany, a jednocześnie ułatwia rozbijanie wiązań wodorowych oraz przyczynia się do rozkładu wielu zabrudzeń i zwiększa zdolność do rozpuszczania się tłuszczów.